امروز دوشنبه هجدهم ذی الحجه ی سال دهم هجری قمری ، بیست و هفتم اسفند ماه سال دهم هجری شمسی ، هجدهم مارس سال 632 میلادی است.
نزدیک ظهر روز دوشنبه ، کاروان بزرگ پیامبر همین که به منطقه "غدیر خم " رسیدند حضرت ، مسیر حرکت خود را به طرف راست جاده و به سمت غدیر تغییر داده ، فرمودند :
ایها الناس ، اجیبوا داعی الله ، و انا رسول الله
ای مردم ، دعوت کننده خدا را اجابت کنید که من پیام آور خدایم
این کنایه از آن بود که هنگام ابلاغ پیام مهمی فرارسیده است . لذا فرمان دادند تا منادی ندا کند
همه مردم متوقف شوند ، آنان که پیش رفته اند برگردند ، و آنان که پشت سر هستند ، خود را سریعتر برسانند
همچنین دستور دادند ، کسی زیر درختان کهنسالی که درآنجا بود نرود و آن مکان برای برپایی جایگاه سخنرانی خالی بماند
پس از این دستور ، همه مرکبها متوقف شد ، همه مردم پیاده شدند و برای توقف سه روزه خیمه زدند
از طرف دیگر پیامبر چهار نفر از اصحاب خاص خود یعنی مقداد ، سلمان ، ابوذر و عمار را فراخوانده و به آنان دستور دادند تا جایگاه سخنرانی را در کنار درختان کهنسال آماده سازند . آنان از روانداز شتران و سایر مرکبها کمک گرفته ، منبری بلند ساختند و روی آن را با پارچه ای پوشانند - منبر در میان جمعیت قرار داشت
با توجه به کثرت جمعیت ، "ربیعه" را که صدای رسایی داشت ، انتخاب کردند تا کلام حضرت را برای افرادی که دورتر قرار داشتند ، تکرار کند
مقارن ظهر ، منادی حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله ، ندای نماز جماعت داد، مردم مقابل منبر جمع شدند و با پیامبر صلی الله علیه و آله نماز جماعت را اقامه نمودند . پس از نماز، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از منبر غدیر بالا رفتند و سپس علی علیه السلام را فراخواندند تا در سمت راست ایشان برفراز منبر بایستد و پیامبر صلی الله علیه و آله نیز در حالی که دست راستش برشانه امیرالمومنین علیه السلام قرار داشت ، سخنرانی تاریخی خود را شروع کردند که بیش از یک ساعت به طول انجامید
حضرت در ابتدا به حمد و ثنای الهی پرداختند و سپس تصریح کردند که : باید فرمان مهمی درباره علی بن ابیطالب ابلاغ کنم که اگر این پیام را نرسانم رسالت الهی را انجام نداده ام
یا ایها الرَسول ، بَلـِّغ ما اُنزل الیکَ مِن رَبـِّک وَ ان لَم تـَفعَل ، فَما بَلغتَ رسالته (مائده/67)
پس از بیان جملاتی گهر بار ، پیامبر صلی الله علیه و آله دست علی علیه السلام را بلند نمود و فرمودند
من کنت مولاه فهذا علی مولاه
همچنین در بسیاری از فرازهای این خطبه ی ارزشمند ، به ولی نعمت مان ، حضرت صاحب الزمان ، مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف اشاره نمودند و بر ظهور موفور السرور آن منتقم خون آل محمد صلی الله علیه و آله مژده دادند
چون در این روز بزرگ نعمت ولایت به همه ارائه شد و توسط نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله ، ابلاغ گشت "غدیر " عید ولایت نام گرفت
